Kasık bölgesinde bulunan dokuların zayıflığından dolayı oluşan ağrı ve şişlik olarak tanımlanan kasık fıtığı, erkeklerde kadınlara oranla 7 kat daha fazla görülen bir rahatsızlıktır. ilk aşamalarda elle kolayca içeri sokulabilen ve açığa çıkardığı şikayetlerinin önüne geçilebilen problemlerdir. Ancak ilerleyen kasık fıtıklarında bağırsakların fıtığın içine sıkışma riski bulunmaktadır. Bu durum boğulmuş fıtık olarak adlandırılmaktadır. Boğulmuş fıtık kişide yoğun ağrıya neden olmakla birlikte acilen cerrahi müdahale gerektirmektedir. İnguinal hernili hastalara laparoskopik (kapalı) veya açık cerrahi yapılır.
Göbek (Umblikal) Herni ve Göbek üstü(Epigastrik) Herni:
Göbek fıtığı en basit tanımıyla bağırsak veya yağ dokularının göbek deliğinin yakınındaki bir bölgeden geçmesi ve dışarıya doğru bir çıkıntıya (fıtık) neden olması sorunudur. Epgastrik herni ise aynı hastalığın göbeğin bir miktar üzerindeki bir yerden olmasıdır. Tanı fizik muayene ve bazen ultrasonografiyle konulur. Yetişkinlerde tedavisi cerrahidir. Laparoskopik veya açık cerrahiyle tedavi edilmektedir..
Kesi yeri (İnsizyonel) Herni:
Daha önce geçirilmiş karın ameliyatlarının kesi yerlerinde saptanır. Cerrahi teknik yetersizliğine, yara enfeksiyonuna ya da hastaya ait yara iyileşmesine bozacak etkenlere (şeker hastalığı, obezite, aşırı aktivite, kortizon kullanımı, kronik akciğer hastalığı gibi) bağlı olarak gelişebilir. Her 100 karın ameliyatının yaklaşık 5-10 hastada gelişir. Her tip kesiden sonra ortaya çıkabilirler.
Hiatal Herni (Mide fıtığı), Reflü:
Özefagus (yemek borusu) ortalama 38-40 cm’dir ve diafragmadaki bir açıklıktan karnın içine girer ve mide ile birleşir. Özofagusun kısa olması veya diafragmadaki boşluğun genişlemesi sonucu karnın içinde olması gereken mide, yukarıya göğüs boşluğuna doğru kayar. Bu duruma hiatus hernisi (mide fıtığı) denir. 3 tip hiatal herni vardır:. Sliding (kayıcı) tip: Midenin kardia denen başlangıç bölgesi göğüs boşluğuna doğru kayar. Rolling (paraözofageal) tip: kardia yerindedir, midenin fundusu göğüs boşluğuna doğru yer değiştirmiştir. Bu tip hernilerde midenin boğulma riski mevcuttur. Miks tip: Hem kardia hem fundus yer değiştirmiştir. Cerrahi onarım gereklidir. Mide fıtığının şekline ve derecesine bağlı olarak şikayetlerin şiddeti değişir.
Reflü
Yemek borusu ve midenin birleşme yerinde His Açısı adı verilen bir açı vardır. Bu açı ve özofagusun göğüs ve karın boşluğu arasındaki kısımları arasındaki basınç farkından dolayı normalde mide içeriği özofagusa geçmez. Hiatal hernide hem His açısı bozulur, hem de özofagustaki basınç farkı ortadan kalkar. Özofagusa reflu olduğu zaman göğüste yanma, ağıza acı su gelmesi gibi şikayetler ortaya çıkar. Normal mide içeriğiyle özofagus mukozasının uzun sureli teması sonucu oluşan kimyasal yanığa özofajit denir. Özofajit, bu yanığın şiddetine gore evrelendirilir. Özofajite bağlı yemek borusunda darlık, ülser, ve kanser öncesi lezyon kabul edilen Barrett özofagusu gelişebilir.
Tanı
Gastroskopi: özogasus hastalıklarının tanısında altın standarttır. Hiatal herni ve özofajitin varlığı ve derecesinin saptanmasını sağlar.
Baryumlu özofagus mide grafisi: Özellikle yutma güçlüğü şikayeti olanlarda akalazya, Zenker divertikülü gibi hastalıkların tanısında yardımcı olur.
24 saat pH monitörizasyon: Reflü ölçümü için sayısal değerler veren ve atakların sayısı-süresi ölçülebilir.
Manometri: Esas değeri reflü tanısı koymada değil, reflü benzeri semptom veren ve özofagus hareket bozukluğu ile seyreden hastalıkları ayırt etmektedir.
TEDAVİ
Hiatal herni hastalarının uygun olanlarının tedavisi cerrahidir. Nissen funduplikasyon en çok tercih edilen ameliyattır. Laparoskopik ve açık cerrahi yapılabilir. Ameliyatta göğüs boşluğuna çıkmış olan mide batına geri çekilip, genişlemiş kruslara sutur konulur. Daha sonra midenin fundusunu yapay kapak görecek şekilde mide üzerine sararak funduplikasyon yapılır.