Kolelitiazis

Safra Kesesi

Safra kesesi, karaciğerin altında bulunan bir organdır. Karaciğer tarafından yağı sindirmek için yapılan safrayı depolar. Mide ve bağırsaklar yiyecekleri sindirirken, safra kesesi, safra kanalı adı verilen bir tüp yoluyla safrayı salgılar. Safra kanalı safra kesesini ve karaciğeri, ince bağırsağa bağlar. Eğer safra kanalınızı tıkayan bir neden varsa ki bu genellikle safra kesesi taşıdır, bu durum size genellikle bazı şikayetlere yol açar. Birçok safra kesesi sorunu kolesistektomiyle (safra kesesinin çıkarılmasıyla) iyileşir.

Safra Kesesi Ne İşe Yarar?

• Safrayı depolamak ve konsantre etmek için
• Safra depolarını boşaltmak ve yeniden doldurmak için bağırsak hormonlarına (kolesistokinin gibi) yanıt vermek ve safranın ince barsağa geçişini kontrol etmek.
  
  

Safra Kesesi Hastalıkları

Safra kesesi problemleri genellikle safra kanallarınızdaki, safranın karaciğeriniz, safra keseniz ve ince bağırsağınız arasında dolaşmasına izin veren tüplerdeki tıkanmadan kaynaklanır. En yaygın tıkanma kaynağı safradaki maddeler sertleştiğinde gelişen safra taşlarıdır (kolelitiazis).

Safra Taşları (Kolelitiazis): Safra taşları; kolesterol, safra pigmentleri, kalsiyum tuzları gibi maddeler safra kesesi ve safra kanallarına geçiş yollarını tıkayan sert parçacıklar oluşturduğunda gelişir. Safra taşları milimetrik boyutta olabildiği gibi kimi zaman bir yumurta büyüklüğünde olabilir. Safra taşları, safra kanallarına veya ortak safra kanalına giden kistik kanalı tıkadığında safra, safra kesesinde birikerek basınca, şişmeye ve ağrıya neden olur. Safra kesesi taşlarının neden olduğu ağrıya biliyer kolik denir. Genellikle üst karın bölgesinde veya bazen sırtta sağ kürek kemiğinde oluşur ve kısa bir süre içinde artar.

Safra Kesesi İltihabı (Kolesistit): Safra kesesi, safra kesesi taşları veya başka bir tıkanıklık nedeniyle tıkandığında, kolesistit adı verilen safra kesesi iltihabına neden olabilir.

Safra Kesesi Çamuru: Safra, safra kesesinde çok uzun süre kaldığında, mikroskobik safra partikülleri taş oluşturmadan birikebilir bu durum safra çamurunu meydana getirir. Bu safra çamuru sonrasında safra kesesi taşları oluşturabilir veya safra kanallarını tıkayabilir.

Safra Kesesi Polibi: Safra kesesinde genellikle ultrasonografiyle saptanan poliplerdir. Sayısına ve boyutuna göre tedavi planlanır. Hastanın durumuna göre takip veya cerrahi yapılır.

Safra Kesesi Kanseri: Safra kesesi kanseri nispeten nadir görülen bir hastalıktır. Safra kesesi kanseri, safra kesesinin iç duvarlarından dış katmanlara ve ardından karaciğere, lenf düğümlerine ve diğer organlara yayılabilir. Safra kesesi kanserinin semptomları, safra kesesi taşı belirtilerine benzer olabilir.

Safra Taşı Olmadan Safra Kesesi Ağrısı: Bazen insanlar safra kanalında belirgin bir tıkanma olmadığında safra kesesi ağrısı çekerler. Akalkülöz kolesitit adı verilen bu hastalığında tedavi seçeneklerinden biri cerrahidir.

Risk Faktörleri

• Kadın olmak
• 40 yaş ve üzeri olmak
• Fazla kilolu ve obez olmak
• Yüksek kan kolesterol seviyeleri
• Hızlı kilo kaybı
• Ailede safra taşı öyküsü
• Şeker Hastalığı
• Yağ veya kolesterol oranı yüksek veya lif içeriği düşük bir diyet yemek
• Hamile olmak
• Östrojen içeriği yüksek olan ilaçlar almak
  
  

Şikayetler

Kolelitiaziste en sık şikayetler s üst kadranda ağrı, bulantı, kusma ve ateştir. Tıkanıklık olduğu zaman sarılık, koyu renkli idrar ve açık renkli dışıklama şikayetleri olabilir. Teşhis Safra kesesi hastalığının türünü belirlemeye ve komplikasyonları tespit etmeye yardımcı olmak için laboratuvar ve görüntüleme testlerine başvurulur. • Safra kesesinin görüntüleme testleri: Ultrason ve BT taramaları genellikle safra kesesini görüntülemek için kullanılır. • Safra kanallarını incelemek için testler:MR ve MRCP den faydalanılır

Safra Kesesi Rahatsızlıkları Tedavisi

Semptomlara neden olmayan safra kesesi taşları, gelecekteki olası safra kesesi problemleri için bir uyarı oluşturmakta ve acil tedaviye ihtiyaç duyulmamaktadır. Safra kesesinin semptomlarına veya enfeksiyonlarına neden olan safra kesesi rahatsızlıklarının tedaviye ihtiyacı vardır. Tedavide laparoskopik (kapalı) ve açık kolesistektomi ameliyatları yapılmaktadır.