HEMOROİDAL HASTALIK
İnternal(iç) ve eksternal(dış) hemoroid olarak hemoroidal hastalığın iki tipi bulunur. En sık şikayet makatta şişlik, kanama ve ağrıdır. Her makattan kanama hemoroidal hastalık olmadığı bilinmelidir. Rektum kanseri gibi ciddi bir hastalıktan mutlaka ayırıcı tanısı yapılmalıdır. Hastanın kliniğine ve yaşına göre anoskopi, rektosigmoidoskopi ve kolonoskopi yapılmalıdır. En sık nedenler kabızlık, ishal, gebelik, aşırı ıkınma, tuvaleti geciktirme sayılabilir.
Dış hemoroidler genelde tromboze olarak yani hemoroid pakesi içinde kan birikip pıhtılaşarak en sık makatta ele gelen gelen mor şişlik şikayeti yapar. Tromboze hemoroidde tedavi trombozektomi (pıhtılaşmış kanın boşaltılması) veya hemoroid pakesinin cerrahi olarak alınmasıdır. Hastaya göre ilaç tedavisi yapılabilir.
İnternal hemoroidler : İnternal hemoroidal hastalık pakelerin büyüklüğüne göre evrelenir. Bu evrelere göre tedavi planlanabilir.
Evre 1: Hemoroid pakesi dışarıdan görülmez. Etken olan nedenleri azaltmak, beslenme alışkanlıklarını düzeltmek ve medikal tedavi yeterlidir.
Evre 2: Hemoroid pakesi ıkınmayla dışarı çıkar fakat kendi kendine içeri girer. Medikal tedavi yanında bazen lazer gibi müdahaleler gerekir.
Evre 3: Dışarı çıkan hemoroid pakesi elle ittirmekte içeri girer. Lazer gibi cerrahi müdahaleler dışında operasyonlar da düşünülebilir.
Evre 4: Dışarı çıkan hemoroid pakesi ittirmekle dahi içeri girmez. Bu aşamada artık cerrahi tek seçenektir.
Cerrahi olarak açık klasik ameliyatlar dışında longo olarak adlandırılan çeşitli farklı yöntemler de uygulanabilir. Operasyonlarda artık genelde damar mühürleyici özel aletlerle dikiş atılmadan işlem yapılabilmektedir.
ANAL FİSSÜR (MAKAT ÇATLAĞI): En sık şikayet makatta ağrı, kanama ve şişliktir. Akut dönemde sıcak su oturma banyosu ve medikal tedavi önerilir. Akut anal fissür medikal tedaviyle sonuç alınamazsa veya kronik anal fissürde cerrahi yapılır.
ANAL FİSTÜL: En sık şikayet makat yakınında genellikle öncesinde perianal apse öyküsü olan hastalarda akıntılı deliktir. Kontrolsüz olarak akıntılı olan bu hastalığın dış delik ağzı bir kanalla barsağa açılır. Tedavisi lazer veya klasik cerrahidir.
PERİANAL APSE: En sık şikayet anüs yanında şişlik, ağrı ve kızarıklıktır. Tedavisi cerrahidir.
PERİANAL KONDİLOM (GENİTAL SİĞİL): Makat çevresinde görülen en sık bulaşıcı hastalıklardandır. En sık makat yanında çoğalan döküntüyle karekterizedir. HPV virüsünün bulaşması sonucu oluşan bu hastalığın tedavisi medikal, kriyoterapi ve sıcak koterizasyondur.
PİLONİDAL SİNÜS (KIL DÖNMESİ)
Genellikle kuyruk sokumunda görülen bu hastalığın en sık şikayeti akıntı , ağrı ve şişliktir. Kılların cilt altında yuvalanıp enfekte olması ile akıntılı bir apseye dönüşebilir. Kuyruk sokumu bölgesi dışında kasıklarda, göbekte ve koltuk altında da görülebilir.
Hastalığın sebebi tam olarak bilinmesede, genellikle genç ve kıllı erkeklerde görülen fakat kıllı olmayan erkeklerde ve bayanlarda da görülebilir.
Tanı genellikle muayene sonrası konulur, bazen yüzeyel doku ultrasonografisi yapılabilir.
Tedavisi: Kıl dönmesi tanısı konuldıktan sonra tedavi aşaması hastaya göre farklılık gösterebilmektedir.
Apse gelişen hastalara akut dönemde tedavi aşamasında ilk olarak apse boşaltılır ve antibiyotik tedavisi düzenlenir. Ameliyat antibiyotik tedavisi bitiminde planlanabilir.
Apse gelişmeden tanı konulan olgulara ise lazer, fenol uygulaması, pilonidal sinüsün cerrahi olarak çıkarılıp primer veya flep yöntemiyle kapatılabilir, çok nadiren de açık bırakılabilir. Kıl dönmesi sorunu, nadiren de olsa tekrarlayabilir.