Obezite vücutta aşırı miktarda yağ birikmesi sonucunda ortaya çıkan ve tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Bir başka tanımla kişilerin boylarına göre kilolarının fazla olmasıdır. Obeziteye aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam, hormonal sebepler, genetik geçiş, sigara ve alkol gibi alışkanlıklar, bazı ilaçlar ve psikolojik etmenler neden olabilir. Obeziteye bağlı olarak kalp hastalıkları, diabet, yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği, eklem bozuklukları, uyku apnesi, depresyon, cinsel problemler ve bazı kanser türleri gibi birçok hastalığın görülme sıklığı artmaktadır. Obez hastaların muhtemel yaşam süreleri yaklaşık 12 yıl azalmaktadır.
Obezitede kriter olarak Vücut Kitle İndeksi’ne (VKİ) bakılır. VKİ kilogram olarak vücut ağırlığının metrekare olarak boya bölünmesi ile hesaplanır.
Obezite bedenin harcama kapasitesinden daha fazla enerji alınması ve depolanması nedeniyle oluşur: Altta yatan bir hastalık (genetik,hormonal,metabolik) olmadığı durumlarda bu denklemi bozan fazla gıda alımı ve/veya enerji tüketim azlığı düzeltilmelidir. Obezite kronik bir hastalık olarak kabul edilmeli ve tedavi seçimi hastaya özel yapılmalıdır. Tedavide diyet, egzersiz, ilaç tedavisi, psikolojik tedaviden cerrahi tedaviye kadar uzanan geniş seçenekler bulunmaktadır.Tedavi sırasında doktor, diyetisyen bazen psikolog ve fizyoterapistide içeren multidisipliner yaklaşım önemlidir.
VKİ 25-40 kg/m2 arası hastalarda diğer yöntemler denemiş ve başarı sağlanamamış ise cerrahi olarak endoskopi yardımıyla mide içi balon uygulaması ve mide b*t*ksu en uygun yöntemlerdir. bu uygulamalar hafif sedasyon altında, yaklaşık 15 dakika içinde tamamlanır. Hasta işlemden birkaç saat sonra taburcu edilebilir.
Mide Balonu
Mide balonu VKİ 27-40 kg/m2 olan hastalara veya morbid veya süpermorbid hastalarda cerrahi uygulama öncesi ön aşama olarak uygulanabilir. Amerika FDA onaylı sıvı ile doldurulan 6 ay veya 12 aylık balonlar kullanmaktayız. Ayrıca endoskopi ve sedasyon almak istemeyen veya engel hastalıkları olanlarda yutulabilir elipse mide balonu uygulanmaktadır. Uygulama 18 yaş üstü yapılmaktadır. Mide balonu yemek borusu veya mide ülseri olanlar, iltihabi bağırsak hastalıkları, özefagus varisleri, geniş mide fıtığı olanlar, alkol-madde bağımlıları, gebeler ve daha önce bariatrik cerrahi geçirenlerde uygulanmaz. Balon uygulandıktan sonra yaklaşık 500 cc arası renklendirilmiş serum ile şişirilir. Tipine göre 6-12 ay sonrası yine endoskopiyle ve sedasyon anestezi altında çıkarılır. Hastalarımızda ortalama 15-20 kilo arası verildiği şeklindedir. İşlem sonrası doktor ve diyetisyen ile hastalarımız sürekli takip edilmektedir.
Mide B*t*ksu
Mide b*ot*ksu VKİ 28-35 kg/m2 olan hastalara uygulanabilen endoskopik bir yöntemdir. Klinğimize Dysport b*t*ks kullanılmakta ve işlem yaklaşık 10 dakika içinde tamamlanmaktadır. Mide b*t*ksu b*t*ks alerjisi olanlarda, mide ülseri, ağır diabet ve vaskülit gibi bazı immun sistem hastalıklarında yapılmamaktadır. B*t*ks etkisi uygulamadan yaklaşık 3 gün sonra başlamakta ve 4-6 ay kadar devam etmektedir. Yaklaşık 10-15 kilo verildiği şeklindedir. İşlem iki hatta bazen üç kereye kadar tekrarlanabilir. Bariatrik ameliyatlar ise VKİ 35-40 kg/m2 olup yandaş kronik hastalıkları olan veya VKİ 40 kg/m2 üzeri olan obezlerde uygulanır.
Tüp Mide Ameliyatı
Tüp mide ameliyatı (sleeve gastrektomi) günümüzde en sık uygulanan ve bizimde sıklıkla önerdiğimiz cerrahi yöntemdir. Laparoskopik yöntemle mide %60-80 ‘i çıkarılarak ince uzun bir tüpe çevrilir. Ameliyat ortalama 1,5 saatte biter. Hastalar operasyon sonrası 2-3. günde taburcu edilir. Gıda alımı kısıtlandığı, iştah azaldığı ve bir miktar emilim azaldığı için hastalar kısa sürede kilo verirler. 1 yıl sonunda hastalar başlangıç kilosunun yaklaşık olarak %30-35’ini verir. Hastalar ameliyattan 5 yıl sonra fazla kilolarının ortalama %60’ını kaybeder. % 15’inde yeniden kilo alma ile karşılaşılabilir. Ameliyatın 18-65 yaş arası hastalara uygulanması önerilir. Sonuçlarda süreklilik sağlamak için diyetisyen ve gereğinde psikolog desteği mutlaka alınmalıdır. Ameliyat sonrası bu yöntemde de yandaş hastalıklarda düzelme sağlanabilmektedir. Tüp mide ameliyatı daha kolay yapılabilirliği ve yeniden kilo alan hasta grubunda ikinci ameliyatın daha kolay yapılabilmesi nedeniyle genelde çoğu hastada ilk tercihtir.
Gastrik Bypass Ameliyatı
Gastrik bypass ameliyatlarıda kapalı yani laparoskopik yöntemle yapılır. Önce midede küçük bir kese oluşturulur, sonra bu kese ince bağırsağın bir kısmı bypass edilerek aşağı kısmına bağlanır. Bu ameliyatta besin alımı kısıtlaması dışında tüp mideden farklı olarak besin emilimide azaltılır. Ameliyat ortalama 2,5 saat sürer. Başta şeker hastalığı olmak üzere birçok yandaş hastalıkta gerileme sağlanır. Hastalarda gastrik bypass ameliyatı sonrasında da tüp mide gibi kilo verdirir. Diabet şikayeti ağırlıklı olan, ciddi reflüsü olan hastalarda gastrik bypass tercih edilebilir.
Obezitede ameliyat seçimi yapmadan önce hastalar ayrıntılı değerlendirilmeli ve uygun yönteme hasta ile beraber karar verilmelidir. Obezite ameliyatları ileri teknik gerektiren üst düzey ameliyatlardır. Komplikasyon oranları son yıllarda giderek azalmaktadır.